زبان برنامه نویسی دارت چیست؟ زبان برنامه نویسی دارت یک زبان اوپن سورس و شی گرا است که توسط گوگل در سال 2011 معرفی شد. این زبان برنامه نویسی بر اساس آموزش زبان C نوشته شده است و این امر یادگیری این زبان برنامه نویسی را اسان میکند. از کاربرد های این زبان میتوان به ساخت وب اپلیکیشن ها و اپلیکیشن های موبایلی اندروید و IOS اشاره کرد. زبان برنامه نویسی دارت مزایا و معایب خود را دارد اما خوشبختانه مزایای ان از معایب ان بیشتر است همچنین از مزایای این زبان میتوان به سریع بودن و یادگیری آسان ان اشاره کرد.

زبان دارت دارای یک فریم ورک به نام فلاتر بوده که به شما در توسعه اپلیکیشن ها کمک میکند تا بتوانید با سرعت بالاتر و کیفیت بهتری پروژه های خود را جلو ببرید. محبوبیت این زبان بر عکس عمر کم آن در بین توسعه دهندگان زیاد است و دارای بازار کار خوبی در بین پوزیشن های شغلی مختلف برنامه نویسی در ایران و جهان دارد. در ادامه این مقاله از پلتفرم آموزشی مداد سبز به بررسی تاریخچه و مزایا و معایب زبان دارت و همچنین موارد باقی و مربوط به این زبان برنامه نویسی خواهیم پرداخت پس تا انتها همراه ما باشید.

زبان برنامه نویسی دارت چیست؟

بدون شک همه ما غول بزرگ تکنولوژی حوزه موتور های جستجو یعنی گوگل را میشناسیم و یک بار هم که شده از محصولات این شرکت بزرگ استفاده کرده ایم. مانند همین مرورگر کروم یا فایر فاکسی که از طریق آن دارید این مطلب آموزشی را مطالعه میکنید محصول شرکت بزرگ گوگل است. گوگل تقریبا در تمام عرصه های تکنولوژی حرفی برای گفتن دارد و محصولی پرکاربرد را از خود به جا گذاشته است برای مثال در حوزه موتور های جستجو، موتور جستجو گوگل و در عرصه گوشی های هوشمند گوگل پیکسل 6 و در بین برنامه های پرکاربرد روزانه به جیمیل اشاره کرد.

با این وجود میتوان به این نتیجه رسید که تکنولوژی های امروزی را میتوان در شرکت های بزرگی مثل گوگل خلاصه کرد و دید. اما ورود شرکت بزرگ گوگل تنها به ویجت ها و برنامه ها و موتور های جستجو و … منتهی نشد به گونه ای که در سال 2011 ( 1390 شمسی) غول بزرگ تکنولوژی وارد حوزه برنامه نویسی شد تا بتواند در این بازار پر سود نیز سهمی داشته باشد. در سال 2011 گوگل زبان برنامه نویسی دارت (Dart programing language) را در یکی از شهر های گردشگری و زیبای دانمارک رونمایی و معرفی کرد با این زبان برنامه نویسی شما قابلیت این را خواهید داشت تا از طریق آن اپلیکیشن موبایل بسازید ، طراحی سایت کنید و یا نرم افزار دسکتاپ طراحی کنید.

اما در ابتدا این زبان برنامه نویسی چندان اقبال خوبی نداشت به گونه ای که برای انتشار نسخه 1.0 آن 2 سال زمان برد تا رونمایی شود، از سوی دیگر بسیاری از برنامه نویسان و توسعه دهندگان دارت را یک زبان اضافی در دنیای برنامه نویسی میدانستند. اما زمانی که غول تکنولوژی یعنی گوگل بازخورد های این زبان برنامه نویسی را از کاربران هدف خود مشاهده کرد دست از کار نکشید و در سال 2018 نسخه 2.0 این زبان برنامه نویسی را عرضه کرد.

خوشبختانه گوگل تغییرات بزرگ و چشم گیر و همچنان کاربردی را در این زبان برنامه نویسی ایجاد کرده بود که مورد استقبال برنامه نویسان قرار گرفت. البته این مورد را به شما بگوییم که در زمان های قبل Dart توسط خود گوگل به کار گرفته میشد و در پروژه های مختلف شرکت گوگل میتوانیم رد پایی از این زبان برنامه نویسی محبوب را پیدا کنیم. اگر بخواهیم به طور خلاصه درباره کاربرد زبان برنامه نویسی دارت صحبت کنیم این زبان در نیت کلی برای حل مشکل رایج زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت یعنی مشکل حافظه توسعه داده شد.

علت محبوبیت زبان برنامه نویسی دارت چیست؟

در ابتدا سوالی که ممکن است ذهن شما را نیز درگیر کرده باشد این باشد که چگونه برنامه نویسان به این نتیجه رسیدند که زبان dart میتواند برای آن ها مفید واقع شود در حالی که هر روز تقریبا یک زبان برنامه نویسی در حال رونمایی است اما این زبان توانست به یک زبان محبوب بدل شود، آیا این موضوع به خاطر گوگل بود؟ بیاید با همدیگر به این موضوع پاسخ دهیم. برای اینکه بخواهیم به جواب این سوال برسیم ابتدا باید از خودمان بپرسیم که هدف و خواسته ما از این زبان برنامه نویسی چیست؟ و آیا این زبان برنامه نویسی میتواند به خوبی با کمترین مشکل نیاز ما را برطرف کند یا نه؟

این موضوع در آموزش برنامه نویسی نیز صادق است، همانطور که در ابتدا گفتیم dart در ابتدا بخاطر حل مشکل رایج جاوا اسکریپت یعنی حافظه آن رونمایی شد و این امتیاز برای دارت محسوب میشد. امتیاز دیگری که dart داشت شرکت بزرگ توسعه دهنده آن یعنی گوگل بود، تا سال 2011 گوگل به اندازه ای رشد کرده بود که تمام توسعه دهندگان با آن آشنا باشند به همین خاطر dart دارای یک اسپانسر بزرگ بود. مورد بعدی داشتن گواهی BSD و اوپن سورس بودن یا دسترسی رایگان افراد به زبان برنامه نویسی dart بود به گونه ای که اگر شما بخواهید از زبان استفاده کنید نیازی نیست هزینه ای پرداخت کنید

همچنین زبان برنامه نویسی دارت یک زبان شی گرا بوده و شما میتوانید از طریق دارت برنامه نویسی شی گرا را تجربه کنید. در انتها امتیازی که میتوان برای این زبان در نظر گرفت این زبان برنامه نویسی بر پایه زبان C است. حالا چرا شباهت به زبان C یک امتیاز محسوب میشود؟ بسیاری از توسعه دهندگان آموزش زبان C را یک زبان مادر دانسته و اگر شما زبان هایی که بر پایه زبان C هستند مانند آموزش PHP یا آموزش جاوا اسکریپت را بلد باشید میتوانید آموزش زبان دارت را فرا بگیرید.

تاریخچه زبان دارت

همانطور که اشاره کردیم زبان dart یک زبان برنامه نویسی اوپن سورس و محبوب بر پایه زبان برنامه نویسی C است که در تاریخ 10-12 اکتبر سال 2011 در شهر زیبای آرهوس دانمارک که محل برگزاری کنفرانس GOTO بود رونمایی شد و به این موضوع نیز اشاره کردیم که قبل از رونمایی زبان دارت گوگل از این زبان در پروژه های خود استفاده میکرد. این پروژه برنامه نویسی به دست دو تن از توسعه دهندگان یعنی کسپر لوند و لارس باک تاسیس شد.

همچنین برای انتشار نسخه 1.0 دارت دو سال زمان برده و به دلیل برخی موارد مانند ایده اضافه کردن Dart VM در مرورگر کروم مورد بحث و انتقاد توسعه دهندگان قرار گرفت تا اینکه در سال 2018 نسخه 2.0 این زبان برنامه نویسی رونمایی شده و مورد استقبال بسیاری قرار گرفت. همچنین دارت در ورژن 2.6 خود پسوند جدیدی به اسم dart2native را معرفی کرد. همانطور که از اسم این پسوند مشخص است این ویژگی شاخص کامپایل بومی (Native) را به پلتفرم های ویندوز و مک و همچنین لینوکس اضافه میکند در حالی که توسعه دهندگان در گذشته برای انجام این کار نیازمند دستگاه های اندروید یا IOS (مربوط به آموزش برنامه نویسی سوئیفت است) بودند تا بتوانند ابزار های جدید و نو را بسازند.

مزایا و معایب زبان برنامه نویسی دارت

در این بخش به طور خلاصه میخواهیم به دو وجه مهم از این موضوع یعنی مزایا و معایب زبان دارت بپردازیم که میتواند به شما در شناخت این زبان کمک کند.

مزایای زبان برنامه نویسی دارت:

• زبان Dart بر پایه زبان C بوده و افرادی که با این زبان اشنا باشند و یا با یکی از زبان های برنامه نویسی PHP و یا جاوا اسکریپت کار کرده باشد میتواند به راحتی زبان دارت را یاد بگیرد.
• زبان دارت یک زبان پایدار و سریع است که میتوان از آن خروجی ها با کیفیت بالا گرفت
• زبان دارت دارای اسناد آموزشی دقیقی است که توسط خود گوگل ساخته شده است که میتواند هر بخشی که شما ابهامی در آن موضوع دارید را رفع کند
• زبان برنامه نویسی بسیار سریع و قدرتمند است طوری که برای کار با دارت نیاز به نصب فایل SDK ندارید
• دارت از کامپایلر های JIT و AOT بهره میگیرد که این ویژگی بین زبان های سطح خود امری بی نظیر است در دارت وقتی که شما در حالت JIT هستید کد دارت میتوانید می توان آن را برای چرخه های توسعه سریع سریع و گردش کار بازی تغییر داد. و یا وقتی که در حالت AOT هستید کد دارت میتواند به کد ماشین بومی یا Native تبدیل کند.
• دارت مشکل حافظه مانند جاوا اسکریپت را ندارد و این میتواند کد های برنامه ای که با دارت نوشته شده است سرعت بالایی داشته باشند.

معایب زبان برنامه نویسی دارت:

• درست است که زبان دارت دارای مستندات گوگل است اما وجود منابع کم به دلیل نوظهور بودن این زبان برنامه نویسی میتواند زمان شما را در حل مسائل به زحمت بیاندازد البته که میتوانید از سایت هایی همچون Stackoverflow بهره ببرید.
• دارت یک زبان نوظهور است اما انطور که باید و شاید در بین جوامع برنامه نویسی صاحب کرسی نیست و نباید به عنوان یک زبان شاخص برای یادگیری یا شروع اولیه و کسب درآمد به آن نگاه کنید.
• دارت همچنان در حال توسعه است و درک درستی از این زبان وجود ندارد و میتواند در اینده تغییراتی در ان به وجود اید که به مزاق شما خوش نیاید

همچنین دارت از حالت پشتیبانی بومی عاجز است و این وظیفه به عهده خود برنامه نویسان است که این مورد را در مرورگر های معروف مانند کروم یا فایر فاکس فراهم کنند.

کابرد زبان برنامه نویسی دارت چیست؟

همانطور که پیش تر گفتیم از زبان برنامه نویسی دارت:

• ساخت وب اپلیکیشن
• ساخت اپلیکیشن های موبایلی ( با استفاده از فلاتر)
• ساخت اپلیکیشن های کنسولی
• ساخت نرم افزار های دسکتاپ

میتوان استفاده کرد. و از انجا که زبان dart سرعت کد زمینه در این زمینه ها را از طریق فریم ورک فلاتر افزایش میدهد میتواند انتخاب خوبی برای توسعه دهندگان باشد.

فریم ورک زبان برنامه نویسی دارت چیست؟

فریم ورک فلاتر، فریم ورک دارت است که در سال 2017 توسط شرکت گوگل به عنوان کتابخانه ای زبان دارت رونمایی شد. بهتر است بدانید که خیلی از توسعه دهندگان Dart را با فریم ورک فلاتر میشناسند. این فریم ورک محبوب در مقایسه با دیگر فریم ورک های ساخت اپلیکیشن مانند آموزش reactjs و یا دیگر فریم ورک های توسعه اپلیکیشن عمر کمتری دارد. از ان جا که فلاتر فریم ورک زبان دارت است با یادگیری زبان دارت به راحتی میتوانید آموزش فلاتر را نیز پشت سر بگذارید.

مزیت های فریم ورک فلاتر:

• Cross platform بودن فلاتر
• بهره گیری فلاتر از ویژگی Hotreload یا توسعه سریع
• اوپن سورس بودن فلاتر
• سازگاری با ابزار ها و ویجت ها
• یادگیری آسان

زبان برنامه نویسی دارت به چند روش اجرا میشود؟

زبان دارت به 3 روش زیر قابل اجرا میباشد:

• روش اجرای زبان dart با کامپایل و تبدیل به کدهای جاوا اسکریپ
• روش اجرای زبان dart بصورت مستقل
• روش اجرای زبان dart از طریق برنامه های موبایلی

انواع متغیر در زبان دارت

متغیر ها در واقع خانه هایی از حافظه هستند که داده ها و مقادیر را در خود ذخیره می‌کنند. به عبارت دیگر، نگهدارنده های مقادیر هستند. هر متغیر باید یک نام داشته باشد. در پایین قوانین نام گذاری متغیر ها را ذکر کرده ایم:

• نام متغیر ها نباید کلمه کلیدی باشد
• نام متغیر ها باید شامل حروف و اعداد باشند
• نام متغیر ها نمی‌تواند شامل فضای خالی (space) و کاراکتر های ویژه باشد. (به غیر از _ و $)
• نام متغیر ها نباید با عدد آغاز شود.

همچنین در تصویر زیر انواع متغیر ها در زبان دارت را میبینید.

نمونه کد متغییر ها در زبان دارت:

همچنین در زیر میتوانید نمونه کد متغیر ها در زبان دارت را مشاهده کنید.

void main() {
// متغییر عمومی که با اولین ورودی نوعش مشخص می شود
var name = ‘Ali’;

// متغییر از نوع رشته متنی
String name2 = ‘Mohammad’;

// متغییر از نوع عدد صحیح
int name3 = 45;

// متغییر از نوع عدد اعشاری
double name4 = 45.75;

// متغییر صحیح و غلط
bool name5 = true;

// متغییر از نوع لیست
List name6 = [1,2,3,4,5];

// متغییر عمومی با قابلیت دریافت هر نوع داده
dynamic name7 = “Reza”;
name7 = 35;

print(name);
print(name2);
print(name3);
print(name4);
print(name5);
print(name6);
print(name7);

}

انواع عملگر ها (Operator) ها در زبان دارت

زبان برنامه نویسی دارت مانند دیگر زبان های برنامه نویسی از عملگرها یا Operator های زیر پشتیبانی می کند:
• Arithmetic operator یا عملگرهای حسابی
• Equality and relational operators یا برابری و رابطه ای (عملگرهای مقایسه)
• Type test operators یا عملگرهای تست نوع
• Assignment operators یا عملگرهای تخصیص
• Logical operators یا عملگرهای منطقی
• Bitwise and shift operators یا عملگرهای بیتی
• Conditional expressions یا عبارات شرطی
• Cascade notation
• و …

در ادامه برای اینکه درک درستی از هر کدام از اپراتور ها داشته باشید نمونه کد ها به همراه توضیح خلاصه هر کدام را برای شما گذاشته ایم.

عملگرهای حسابی (Arithmetic operator) در زبان دارت

زبان برنامه نویسی Dart از تمامی Operator های معمول ریاضی به شرح زیر پشتیبانی می کند.

نمونه کد عملگرهای حسابی (Arithmetic operator) در زبان دارت

در تصویر زیر میتوانید نمونه کد عملگرهای حسابی (Arithmetic operator) در زبان دارت را مشاهده کنید.

عملگرهای مقایسه ای در زبان دارت

همه عملگر ها یا operator های مقایسه ای در زبان برنامه نویسی دارت را در زیر مشاهده می کنید.

نمونه کد عملگرهای مقایسه ای در زبان دارت

در تصویر زیر میتوانید نمونه کد عملگر مقایسه ای در زبان دارت را مشاهده کنید.

عملگر های تست نوع (Type test operators) در زبان برنامه نویسی دارت

در زبان برنامه نویسی Dart سه عملگر کلیدی برای چک کردن نوع مقادیر به صورت runtime وجود دارد. این عملگرها بسیار پرکاربرد هستند.

نمونه کد عملگرهای تست نوع (Type test operators) در زبان Dart

در تصویر زیر میتوانید نمونه کد عملگرهای تست نوع   (Type test operators) در زبان Dart را مشاهده کنید.

برای اینکه بتوانیم عمکلگر های زبان دارت به صورت دقیق و موشکفانه مورد بررسی قرار دهیم در یک مقاله جداگانه به آموزش تمام اپراتور ها در زبان دارت خواهیم پرداخت.

انواع تابع در زبان برنامه نویسی دارت (Dart)

تابع Function در واقع قطعه کدی است که برای هدف خاصی استفاده می‌شود و می‌تواند به دفعات در برنامه استفاده می‌شوند و از تکرار کد جلوگیری می‌کنند. به دلیل این که تابع ها به صورت ماژول و بلوک های کد جداگانه هستند، استفاده از آن ها باعث اشکال زدایی و نگهداری راحت تر برنامه می‌شود. برای تعریف تابع، ابتدا نوع داده برگشتی تابع و سپس نام تابع به همراه پرانتز را می‌نویسیم. بعد از آن بدنه تابع را با {} مشخص می‌کنیم.

ما در مثال بالا از دو تابع test و main استفاده کردیم.

چگونه زبان برنامه نویسی دارت را یاد بگیریم؟

زبان برنامه نویسی dart همانطور که قبلا درباره ان صحبت کردیم یک زبان برنامه نویسی اسان با فریم کاربردی آن یعنی فلاتر است. خوشبختانه ما در آکادمی مداد سبز در تلاش هستیم بهترین آموزش های برنامه نویسی را توسط اساتید مجرب در اختیار علاقه مندان قرار دهیم. به همین خاطر شما میتوانید جهت آموزش مقدماتی زبان دارت و آموزش پیشرفته زبان دارت پروژه محور را به صورت رایگان با پشتیبانی مستقیم استاد آموزش ببینید.

آینده زبان برنامه نویسی دارت

زبان برنامه نویسی دارت یک زبان نوظهور در عرصه برنامه نویسی است و با توجه به توسعه هایی که بر روی آن انجام میشود و و استفاده و مورد استقبال قرار گرفتن ان توسط برنامه نویس ها نوید ان را میدهد که این زبان برنامه نویسی در اینده حرف های زیادی برای گفتن خواهد داشت. اما نباید از معایبی که در قسمت های بالا به ان اشاره کردیم چشم پوشی کرد.

بازار کار برنامه نویسی دارت

زبان برنامه نویسی دارت به همراه فریم ورک پر کاربرد ان یعنی فلاتر در ایران و جهان در حال حاضر بازار کار خوبی را برای توسعه دهندگان خود فراهم کرده است. از شرکت های بزرگی که از فریم ورک فلاتر و دارت در پروژه های خود استفاده کرده است میتوان به شرکت Alibaba اشاره کرد. در ایران نیز با سر زدن به سایت های کاریابی ایرانی مانند جابینجا و غیره میتوان پوزیشن های شغلی موجود برای این زبان برنامه نویسی را مشاهده کرد.

نتیجه گیری

در مقاله فهمیدیم که زبان برنامه نویسی دارت چیست؟ زبان دارت را میتوان یک زبان برنامه نویسی با عمر کم اما با محبوبیت بالا دانست این زبان برنامه نویسی با توجه به ویژگی های خود به سرعت در حال گسترش در بین برنامه نویسان و علاقه مندان به توسعه وب اپلیکیشن و اپلیکیشن است. زبان دارت با استفاده از فریم ورک پر قدرت خود یعنی فلاتر سرعت کد زنی و کیفیت پروژه های شما را افزایش میدهد و بخاطر اسان بودن این زبان برنامه نویسی در یادگیری میتوانید به سرعت این زبان برنامه نویسی را فرا بگیرید.