جاوا اسکریپت چیست و چه کاربردی دارد؟ مجموعه آموزشی مداد سبز قصد دارد تا شما با یکی از قوی‌ترین و جذاب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی آشنا بسازد. مجموعه آموزش جاوا اسکریپت می‌تواند به شما، کمک بزرگی در دوران یادگیری برنامه‌نویسی کند. همچنین برای مشاهده مقالات بیشتر می‌توانید از مقالات اموزش برنامه نویسی مداد سبز نیز استفاده کنید.

زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت (java script) یکی از پرطرفدار‌ترین زبان‌های سمت سرور به حساب می‌آید. درآمد برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت بسیار بالاست به همین دلیل اکثر برنامه‌نویسان به یادگیری این زبان رو می‌آورند.

برای مسلط شدن به جاوا اسکریپت می‌توانید از مجموعه مقالات آموزش جاوا اسکریپت استفاده کنید. اگر قصد دارید به کمک مجموعه آموزش برنامه‌نویسی با زبان جاوا اسکریپت آشنا شوید این مقاله را تا انتها دنبال کنید.

جاوا اسکریپت (Java script) چیست؟

زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت که به آن js هم می‌گویند، جزء محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی فرانت‌اند به حساب می‌آید. JavaScript زبانی است که معمولاً برای کدنویسی سمت سرور، اپلیکیشن موبایل، بازی و نرم‌افزار‌های دسکتاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در ضمن این زبان روش‌های مختلف برنامه‌نویسی را پشتیبانی می‌کند. از این رو می‌توان ادعا کرد که جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسی قدرتمند و همه فن حریف است.

جاوا اسکریپت، یک زبان برنامه‌نویسی شی گرا است که از ویژگی‌های جاوا اسکریپت (java script) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زبان سطح بالا
• تفسیری
• داینامیک

 برای آشنایی با جاوا اسکریپت، ابتدا باید پاسخ سؤالاتی از قبیل، کاربرد جاوا اسکریپت چیست؟ کدنویسی جاوا اسکریپت چگونه انجام می‌شود؟ به چه زبانی زبان سمت سرور می‌گویند و… را بدانید. در ادامه به توضیح این موضوعات خواهیم پرداخت.

کامپیوتر‌ها تنها با زبان صفر و یک یا باینری (Binary) صحبت می‌کنند و هیچ زبان دیگری را متوجه نخواهند شد. در گذشته، انسان‌ها برای برقراری ارتباط با کامپیوتر‌ها سعی کردند از زبان خود کامپیوتر استفاده کنند. یعنی با زبانی که شبیه به زبان صفر و یک بود صحبت می‌کردند.

این نوع از زبان‌ها را که معمولاً با خود پردازنده به صورت مستقیم در ارتباط بودند، زبان سطح پایین (Low Level) می‌گویند. یکی از زبان‌های معروف سطح پایین زبان اسمبلی است که استفاده از آن کمی دشوار بود.

همانطور که اشاره شد، یادگیری و استفاده از زبان‌های سطح پایین برای کاربران بسیار سخت بود، به همین دلیل برنامه‌نویسان، تصمیم به طراحی و ساخت زبان‌های دیگر گرفتند. بعد‌ها زبان‌های جدیدی ساخته شده که به زبان انسان نزدیک‌تر بود.

به این دسته از زبان‌ها، زبان سطح بالا (High Level) می‌گویند. زبان جاوا اسکریپت، یکی از زبان‌های سطح بالا است. ساختار نوشتاری و منطق جاوا اسکریپت با زبان انسانی بسیار نزدیک می‌باشد، به همین دلیل، یکی از آسان‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی محسوب می‌شود.

تاریخچه برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت چیست؟

زبان جاوا اسکریپت، اولین بار در سال ۱۹۹۵، توسط یکی از کارمندان شرکت Netscape طراحی و ساخته شد. برندن ایچ، این زبان را در طول ۱۰ روز طراحی کرده بود. در آن سال‌ها، شرکت نت اسکیپ، به این نتیجه رسیده بود که صفحات وب، نیاز با تغییرات اساسی دارد و باید پویا و جذاب‌تر شوند.

این‌ایده اولین قدم برای ساخت زبان جاوا اسکریپت بود. در نهایت این شرکت، برندن ایچ را مامور کردند تا زبانی اسکریپتی برای ساخت صفحات وب بسازد. در واقع این فرد باید زبانی را طراحی می‌کرد که نه تنها مورد استقبال متخصصان برنامه‌نویس قرار بگیرد، بلکه استفاده از آن، برای طراحان سایت بسیار راحت باشد.

ابتدا شرکت Netscape تصمیم گرفت تا زبان Schema را ارتقا داده و آن را ساده‌سازی کنند، اما از این تصمیم صرفه نظر کردند. کارکنان این شرکت به این نتیجه رسیدند که به زبانی شبیه به جاوا نیاز دارند که سینتکس آسان‌تری داشته باشد.

اسم زبان جاوا اسکریپت، در ابتدا Mocha بود، اما با گذشت زمان به mona تغییر پیدا کرد. چند ماه بعد، در سپتامبر همان سال، نا آن را به Live Script تغییر دادند. در نهایت، نام نهایی آن را JavaScript گذاشتند.

جاوا در آن سال‌ها بسیار معروف و محبوب بود، به همین دلیل کارمندان تصمیم گرفتند که نام نهایی این زبان جدید را JavaScript بگذارند. انتخاب این نام برای زبان برنامه‌نویسی جدید، بسیار هوشمندانه بود، زیرا با این کار، جاوا اسکریپت توانست سهم زیادی در بازار جاوا را به خود اختصاص دهد.

زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت، در سال ۱۹۹۶ به منظور استانداردسازی، به سازمان ECMA سپرده شد. نخستین نسخه استاندارد جاوا اسکریپت در سال ۱۹۹۷ با نام ECMAScript منتشر شد. به طور کلی اولین نسخه زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت ECMA-۲۶۲ بود و آخرین نسخه آن ECMAScript ۲۰۱۷ نام داشت که در سال ۲۰۱۷ ارائه شد.

کاربرد جاوا اسکریپت

   زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت به دلیل قابلیت‌های زیادی که دارد به سرعت مورد توجه کاربران و برنامه‌نویسان قرار گرفت. این زبان علاوه بر ویژگی‌های زیادی که دارد بسیار آسان و پرکاربرد می‌باشد. یکی از دلایل اصلی محبوبیت و کاربرد زبان برنامه‌نویسی java script، خاصیت روح بخشی به صفحات وب است. با این وجود، کاربران می‌توانند به راحتی با صفحات وب یا اپلیکیشن‌ها تعامل داشته باشند.

با کمک این زبان برنامه‌نویسی، می‌توانید انواع انیمیشن، فایل، عکس یا صوت را در سایت خود آپلود کنید و در اختیار کاربران قرار دهید. همچنین می‌توانید برای صفحات وب سایت خود، تایمر مشخص کنید، با حرکت دادن موس رنگ‌ها را تغییر بدهید و هزاران کار جذاب دیگر به صفحات خود اضافه کنید.

جاوا اسکریپت، علاوه بر این ویژگی‌های نام برده کاربرد‌های مهم دیگری هم دارد. از کاربرد‌های مهم جاوا اسکریپت می‌توان به ساخت برنامه‌ها وب، موبایل و دسکتاپ اشاره کرد. زبان جاوا اسکریپت تعداد زیادی فرم ورک دارد که به برنامه‌نویسان، کمک بزرگی در پیاده‌سازی برنامه‌ها می‌کند.

جالب است بدانید که به کمک جاوا اسکریپت می‌توانید باز‌های رایانه‌ای تحت وب را هم طراحی کنید. زبان برنامه‌نویسی java Script کاربرد‌های دیگر هم دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  برنامه‌نویسی فرانت‌اند
• برنامه‌نویسی بک‌اند با جاوا اسکریپت
• برنامه‌نویسی نرم‌افزار‌های موبایل
• برنامه‌نویسی نرم‌افزار‌های دسکتاپ

جاوا اسکریپت چگونه کار می‌کند؟

تا اینجا، ویژگی‌ها و تاریخچه برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت را معرفی کردیم. در این بخش قصد داریم شما را با نحوه کدنویسی java script و چگونگی اجرای جاوا اسکریپت (java script) در مرورگر‌های مختلف آشنا بسازیم. مرورگر‌ها معمولاً برای اجرای کد‌های جاوا اسکریپت از موتور‌های مختلفی استفاده می‌کنند که به آن‌ها موتور‌های پردازشی (Engine) می‌گویند.

موتور‌های مورد استفاده هر مرورگر عبارتند از:

•  موتور V۸ : مرورگر‌های اپرا و کروم
• موتور Spider Monkey : مرورگر فایرفاکس
• موتور‌های Trident و Chakra : ورژن‌های مختلف اینترنت اکسپلورر
• موتور Chakra Core : مرورگر Edge
• موتور‌های Nitro و Squirrelfish : مرورگر سافاری اپل
• و…

نحوه عملکرد موتور‌های مرورگر به این صورت است که ابتدا، کد‌های جاوا اسکریپت را ترجمه می‌کند. پس از ترجه آن‌ها را به زبان ماشین، کامپایل کرده و در نهایت تمام کد‌ها را اجرا می‌کنند. ناگفته نماند که زبانjava script، تنها روی صفحات وب قابل استفاده نیست. زبان جاوا اسکریپت به کمک JavaScript Virtual Machine می‌تواند روی تمام پلتفرم‌ها اجرا شود.

مزایای جاوا اسکریپت چیست؟

همه زبان‌های برنامه‌نویسی دنیا، دارای مزایا و معایبی هستند که زبان جاوا اسکریپت هم از این موضوع مستثنا نیست. زبان java scriptبه دلیل مزایا زیادی که دارد به شدت مورد استقبال برنامه‌نویسان قرار گرفت که به طور خلاصه برخی از آن‌ها معرفی می‌کنیم.

مزایای java script :

• محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی، از نظر سایت stackoverflow
• عدم نیاز به کامپایلر برای پردازش و اجرا
• یادگیری بسیار آسان‌تر نسبت به سایر زبان‌ها
• سریع‌ترین و سبک‌ترین زبان برنامه‌نویسی دنیا
• قابلیت اجرا به صورت کراس پلتفرم، روی مرورگر و پلتفرم‌های مختلف
• برخورداری از کتابخانه، و تعداد زیادی ابزار برنامه‌نویسی
• زبان بومی مرور وب و قابل پردازش در مرورگر کاربران
• قابلیت ایجاد صفحات وب پویا و تعاملی
• عکس العمل نشان دادن در جواب کاربران

معایب جاوا اسکریپت چیست؟

معایب java script:

جاوا اسکریپت هرچند زبان قوی و پرطرفدار است اما با این وجود نقاط ضعفی هم دارد که معایب java script عبارتند از:

• تشخیص علت خطا در این زبان مشکل است و به سختی دیباگ می‌شود.
• جاوا اسکریپت روی برخی از مرورگر‌های قدیمی اجرا نمی‌شود.
• به دلیل ایجاد محدودیت‌های ایمنی، محدودیت‌هایی در اجرای اسکریپت‌ها به وجود می‌آید.
• در برابر اکسپلویت‌ها و مخرب‌ها، نفوذ‌پذیر می‌باشد.
• برای اجرای کد‌های مخرب، در کامپیوتر دیگران استفاده می‌شود.
• از طریق رندر شدن متفاوت روی ابزار‌های مختلف، موجب به ریخت یکپارچگی و تناقض می‌شود.

چرا باید جاوا اسکریپت یاد بگیریم؟

دلیل انتخاب java script چیست؟ همانطور که می‌دانید، یکی از زبان‌های پرکاربرد و محبوب دنیا، زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت است که دارای بازار کار بسیار خوبی می‌باشد. در سال‌های ابتدایی این زبان را برای استفاده در وب سایت‌های اینترنتی ایجاد کردند اما با گذشت زمان و با پیشرفت چشمگیری همراه شد.

امروزه این زبان در حوزه‌های مختلف از قبیل توسعه اپلیکیشن اندروید، IOS، سمت سرور و… مورد استفاده قرار گرفت. کاربران می‌توانند پس از یادگیری جاوا اسکریپت، به کمک یکی از فریم ورک‌های جاوا اسکریپت از جمله React native، جی کوئری، ویو نیتیو، ویکس و… اپلیکشن‌ها مختلف را توسعه بدهند.

دلایل یادگیری زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت (java script) عبارتند از:

• جاوا اسکریپت بازار کار بسیار خوبی دارد
• فریمورک‌های قوی جاوا اسکریپت، فرصت‌های شغلی خوبی را در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد.
• برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت، فرصت مهاجرت شغلی را فراهم می‌کند.
• برنامه‌نویسان بک اند، با یادگیری جاوا اسکریپت تبدیل به برنامه‌نویس فول استک خواهند شد.

شی گرایی در جاوا اسکریپت

شی گرایی به یک الگو و شیوه تفکر در برنامه‌نویسی می‌گویند. برنامه‌نویسی شی گرا به صورت جز به کل یا پایین به بالا عمل (Bottom-Up) می‌کند. به معنا که ابتدا بخش‌های کوپ برنامه اجرا می‌شود و در نهایت با پیوند این بخش‌های کوچک بخش‌ها بزرگ‌تر شکل می‌گیرد و به این ترتیب کل برنامه ایجاد می‌شود. در برنامه‌نویسی شی گرا، دو مفهوم class و Object مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با روی کار آمدن شی گرایی در برنامه‌نویسی، بسیاری از مشکلات برنامه‌نویسان حل شد و کار کدنویسی جاوا اسکریپت را برای برنامه‌نویسان بزرگ دنیا را چندین برابر آسان‌تر کرد. با توجه به اینکه مفاهیم شی گرایی به دنیا واقعی نزدیک است، درک آن برای برنامه‌نویسان آسان می‌باشد. برنامه‌نویسان در شی گرایی، به جای استفاده از تعداد زیادی متغیر و تابع، مستقیماً با‌اشیا Object کار می‌کنند. برای درک بهتر، مثالی را مطرح می‌کنیم.

تصور کنید کارگاهی وجود دارد که در آن، تعداد زیادی دستگاه تولید مختلف وجود دارد. شما می‌توانید این کارگاه را کلاس در نظر گرفته، و تمام دستگاه‌های مختلف را که محصول متفاوتی ایجاد می‌کند را یک شی در نظر بگیرد. حال، به کمک شی گرایی می‌توانید تک تک دستگاه‌ها را کنترل کنید و در صورت بروز مشکل در هر کدام از آن‌ها، می‌توانید هر شی را به صورت جداگانه ویرایش دهید و نیازی به ایجاد تغییر در کل برنامه نخواهدبود.

برای مثال اگر محصول یکی از دستگاه‌ها، کیک باشد، و شما قصد داشته باشید کیک را کمی شیرین‌تر کنید، کافی است شکر خمیر را افزایش دهید و نیازی به ایجاد تغییر در کل کارگاه و دستگاه‌ها نیست.

خلاصه

در این مقاله فهمیدیم که جاوا اسکریپت چیست و کاربردهای آن را شناختیم. اگر برنامه نویسی قصد یادگیری این زبان را دارد، ابتدا باید مزایا و معایب آن را بشناسد. به همین دلیل سعی کردیم در این مقاله مزیت‌ها و معایب این زبان برنامه نویسی را بررسی کنیم تا بتوانید با اطمینان از بازارکار و روش‌های درآمدزایی آن، شروع به کار کنید.

پیشنهاد می‌کنیم که حتماً به دیگر مقالات ما نیز سر بزنید تا اطلاعات کامل تری از زیان‌های برنامه نویسی مختلفی داشته باشید. از جمله: php چیست؟ یا اگر به برنامه نویسی اندورید علاقه دارید، می‌توانید مقاله برنامه نویسی اندروید چیست؟ را مطالعه کنید. همچنین اگر به وب علاقه دارید می‌توانید به جاوا چیست؟ هم سری بزنید تا بتوانید تصمیم درست تری را در انتخاب زبان برنامه نویسی داشته باشید.